Tường nhà bị nứt ngang: Nguyên nhân & 4 cách xử lý triệt để

Tường nhà bị nứt ngang không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề nghiêm trọng như thấm nước, lún móng hoặc xuống cấp kết cấu. Đây là tình trạng phổ biến, đặc biệt ở các công trình lâu năm hoặc khu vực có nền đất yếu như TP.HCM. Nếu không xử lý kịp thời, vết nứt có thể lan rộng, gây tốn kém chi phí sửa chữa và ảnh hưởng đến an toàn ngôi nhà.

Bài viết này, Minh Anh Homes sẽ hướng dẫn bạn cách xử lý tường nhà bị nứt ngang hiệu quả, từ nhận biết nguyên nhân, đánh giá mức độ nứt, đến áp dụng các giải pháp phù hợp như trám vá, bơm keo polyurethane, hay khoan cấy thép. Chúng tôi cũng chia sẻ cách phòng ngừa để bảo vệ ngôi nhà bền vững. Với kinh nghiệm từ Minh Anh Homes, bạn sẽ tìm thấy giải pháp tiết kiệm chi phí, đúng kỹ thuật, đảm bảo công trình an toàn và thẩm mỹ.

Nguyên nhân tường nhà bị nứt ngang phổ biến mà gia chủ cần biết

Hiểu rõ các nguyên nhân tường nhà bị nứt ngang là bước đầu tiên và quan trọng nhất để có thể đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả và bền vững. Dưới đây là những yếu tố chính thường gặp trong thực tế xây dựng và sử dụng công trình, mà mỗi gia chủ nên nắm vững:

• Lún móng và nền đất yếu: Khi nền đất không được gia cố kỹ trước khi xây, hoặc công trình nằm trên khu vực đất yếu (gần sông, mạch nước ngầm), móng nhà dễ bị lún không đều. Điều này tạo áp lực lên tường, gây ra các vết nứt ngang, đặc biệt ở tầng trệt hoặc gần nền nhà.
• Co giãn nhiệt độ của vật liệu: Bê tông, gạch giãn nở khi trời nóng và co lại khi lạnh. Chu kỳ co giãn liên tục, đặc biệt ở vùng khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, tạo áp lực lên tường, dẫn đến nứt ngang nếu không có khe co giãn hoặc vật liệu không đạt chuẩn.
• Chất lượng vật liệu và thi công kém: Sử dụng gạch, xi măng, cát kém chất lượng hoặc không tuân thủ quy trình thi công (ví dụ: trộn vữa không đúng tỷ lệ, tô tường quá mỏng) làm giảm độ bền của tường. Ví dụ, gạch rỗng kém chất lượng dễ nứt khi chịu tải trọng từ tầng trên.
• Thấm nước và ẩm ướt: Nước thấm qua tường do thiếu chống thấm hoặc hệ thống thoát nước kém khiến vật liệu xây dựng bão hòa, giảm sức chịu lực. Hiện tượng này thường thấy ở tường ngoài trời hoặc khu vực có mưa nhiều, gây nứt ngang và bong tróc sơn.
• Lỗi lắp đặt hệ thống kỹ thuật: Việc khoan, cắt tường để lắp ống nước, dây điện mà không gia cố lại làm suy yếu cấu trúc tường. Các lỗ hổng nhỏ từ thi công cẩu thả có thể dẫn đến thấm nước, lâu dài gây nứt ngang.

Cách nhận biết, đánh giá mức độ nguy hiểm của vết nứt ngang trên tường

Sau khi đã nắm được các nguyên nhân tiềm ẩn, việc tiếp theo là phải nhận biết chính xác sự xuất hiện của các vết nứt ngang và đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng của chúng. Điều này giúp gia chủ đưa ra quyết định xử lý kịp thời, tránh để những hư hỏng nhỏ phát triển thành vấn đề lớn, ảnh hưởng đến an toàn và tuổi thọ công trình.

Quan sát vết nứt ngang tường

Đây là bước đầu tiên và cơ bản nhất. Bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ các bức tường trong và ngoài nhà, chú ý đến các đặc điểm sau của vết nứt (nếu có):

• Vị trí xuất hiện: Vết nứt ngang thường xuất hiện ở đâu? Giữa tường, gần mép tiếp giáp trần – tường, tường – sàn, hay gần các ô cửa (cửa đi, cửa sổ)? Vết nứt ở tường chịu lực hay tường ngăn thông thường? Vị trí này có thể gợi ý phần nào về nguyên nhân. Ví dụ, nứt ngang ở giữa tường có thể liên quan đến co ngót vật liệu hoặc tải trọng, trong khi nứt gần móng thường liên quan đến lún sụt.
• Hình dạng và hướng phát triển: Vết nứt là một đường thẳng đơn lẻ, hay có nhiều nhánh (hình chân chim, rễ cây)? Chúng có xu hướng kéo dài theo phương ngang, hay có sự kết hợp với các vết nứt xiên, nứt dọc khác?
• Chiều dài và độ rộng: Đo lường cụ thể chiều dài của vết nứt và quan trọng hơn là độ rộng (bề dày) của khe nứt. Nên sử dụng thước kẹp hoặc các dụng cụ đo chuyên dụng để có kết quả chính xác, đặc biệt với các vết nứt nhỏ.
• Độ sâu của vết nứt: Vết nứt chỉ ở lớp vữa trát bề mặt, hay đã ăn sâu vào lớp gạch xây, thậm chí xuyên thủng cả bức tường? Bạn có thể thử dùng một vật mỏng, sắc (như lưỡi dao rọc giấy) để nhẹ nhàng kiểm tra độ sâu ở một vài điểm.
• Mép vết nứt: Mép vết nứt có sắc cạnh, mới hình thành, hay đã bị mài mòn, bám bụi bẩn, rêu mốc, cho thấy vết nứt đã tồn tại từ lâu?

Phân loại mức độ nghiêm trọng vết nứt ngang tường

Dựa trên các quan sát trên, chúng ta có thể tạm thời phân loại mức độ nghiêm trọng của vết nứt ngang như sau:

Nứt nhẹ (Vết nứt chân chim, vết nứt bề mặt, độ rộng <1mm):

• Thường là những đường nứt nhỏ, mảnh như sợi tóc, nông, chỉ xuất hiện trên lớp vữa trát. Chúng có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc thành từng mảng dạng lưới (nứt chân chim).
• Thường không ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chịu lực của tường, chủ yếu gây mất thẩm mỹ. Tuy nhiên, nếu không xử lý, nước mưa hoặc hơi ẩm có thể len lỏi qua các vết nứt này, gây thấm dột, ẩm mốc về lâu dài.

Nứt trung bình (Độ rộng từ 1mm đến 3mm):

• Vết nứt rõ ràng hơn, có thể nhìn thấy bằng mắt thường từ xa. Có thể đã ăn sâu hơn vào lớp gạch xây. Đôi khi kèm theo dấu hiệu ẩm nhẹ xung quanh vết nứt nếu ở tường ngoài hoặc khu vực ẩm ướt.
• Cần được chú ý theo dõi sát sao. Nếu vết nứt có xu hướng mở rộng nhanh chóng hoặc có thêm các dấu hiệu bất thường khác (tường bị phồng rộp, bong tróc sơn nhiều), cần xem xét kỹ hơn.

Nứt nghiêm trọng (Độ rộng >3mm, vết nứt xuyên tường, mở rộng nhanh, kèm biến dạng khác):

• Vết nứt lớn, sâu, có thể nhìn xuyên qua tường. Mép vết nứt có thể có sự chênh lệch (một bên cao, một bên thấp). Vết nứt có dấu hiệu tiếp tục mở rộng nhanh chóng về chiều dài và chiều rộng (có thể đánh dấu để theo dõi). Thường đi kèm với các dấu hiệu nguy hiểm khác như: tường bị nghiêng, phình, cửa đi/cửa sổ bị kẹt khó đóng mở, sàn nhà bị võng hoặc nứt, có tiếng động lạ từ kết cấu.
• Rất nguy hiểm, có thể đe dọa trực tiếp đến sự ổn định và an toàn của toàn bộ công trình.

Dấu hiệu vết nứt nguy hiểm, cần gọi chuyên gia xây dựng

Ngoài việc phân loại theo độ rộng, một số dấu hiệu sau đây, dù vết nứt ngang tường có thể chưa quá lớn, cũng cảnh báo bạn cần tìm đến sự tư vấn và hỗ trợ của các chuyên gia xây dựng hoặc kỹ sư kết cấu:

• Vết nứt đột ngột xuất hiện và phát triển nhanh chóng về kích thước (cả chiều dài và chiều rộng) chỉ trong một thời gian ngắn.
• Số lượng vết nứt tăng lên đáng kể ở nhiều vị trí khác nhau trong nhà.
• Vết nứt ngang đi kèm với các vết nứt xiên hoặc dọc lớn, tạo thành các mảng tường có nguy cơ tách rời.
• Có sự rỉ nước hoặc ẩm mốc nghiêm trọng kéo dài tại vị trí vết nứt, đặc biệt là sau mưa hoặc khi sử dụng nước gần đó.
• Tường hoặc các cấu kiện khác có dấu hiệu biến dạng rõ rệt: phình, võng, nghiêng, lệch.
• Cửa đi, cửa sổ bị kẹt, khó đóng mở một cách bất thường, đặc biệt nếu tình trạng này ngày càng tệ hơn.
• Sàn nhà bị rung, lún, hoặc phát ra tiếng động lạ khi di chuyển.
• Xuất hiện các vết nứt ở cả dầm, cột, trần nhà, không chỉ riêng tường.
• Bạn nghi ngờ nguyên nhân nứt là do vấn đề nền móng hoặc kết cấu chịu lực của công trình.

Khi gặp những trường hợp này, việc tự ý sửa chữa không những không hiệu quả mà còn có thể che giấu đi những vấn đề nghiêm trọng hơn, gây nguy hiểm cho người sử dụng và tốn kém chi phí khắc phục về sau.

Đọc thêm: Cách chống thấm nhà vệ sinh bằng màng khò đơn giản, hiệu quả

4 cách xử lý tường nhà bị nứt ngang hiệu quả, an toàn

Sau khi đã xác định được nguyên nhân (nếu có thể) và đánh giá mức độ nghiêm trọng của các vết nứt tường ngang, việc lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp là yếu tố quyết định đến hiệu quả và độ bền của giải pháp. Không phải mọi vết nứt đều được xử lý theo cùng một cách. Dưới đây là 4 giải pháp phổ biến và hiệu quả, được các chuyên gia xây dựng khuyên dùng, tương ứng với từng tình trạng nứt cụ thể:

1. Trám vá bằng vữa không co ngót (dành cho vết nứt nhỏ)

Đây là giải pháp cơ bản và thường được áp dụng cho các vết nứt ngang nhỏ, nông (thường <1mm, tối đa có thể đến 2mm tùy loại vữa), chủ yếu do co ngót vật liệu bề mặt, không liên quan đến các vấn đề kết cấu nghiêm trọng. Vữa sửa chữa chuyên dụng, đặc biệt là loại vữa không co ngót hoặc vữa polymer cải tiến, có khả năng bám dính tốt, lấp đầy khe nứt và hạn chế tối đa sự co ngót khi khô, giúp mối trám bền chắc hơn so với vữa xi măng thông thường.

Quy trình thực hiện cơ bản:

• Chuẩn bị bề mặt: Dùng bàn chải sắt, bay hoặc dụng cụ phù hợp để làm sạch hoàn toàn bụi bẩn, vữa yếu, sơn cũ bong tróc bên trong và xung quanh vết nứt. Nếu vết nứt quá nhỏ, có thể cần dùng đục hoặc máy cắt cầm tay để mở rộng nhẹ miệng vết nứt thành hình chữ V (rộng khoảng 1-2cm, sâu 1-1.5cm) để vữa dễ dàng đi sâu vào và tăng độ bám dính. Sau đó, làm ẩm nhẹ bề mặt vết nứt bằng nước sạch (tránh để đọng nước).
• Trộn vữa: Trộn vữa sửa chữa chuyên dụng theo đúng tỷ lệ và hướng dẫn của nhà sản xuất. Đảm bảo vữa được trộn đều, không vón cục.
• Trám vá: Dùng bay xây hoặc dụng cụ trám chuyên dụng, miết kỹ vữa vào sâu bên trong khe nứt, đảm bảo vữa lấp đầy hoàn toàn. Bề mặt lớp trám nên bằng phẳng với mặt tường hiện hữu.
• Bảo dưỡng và hoàn thiện: Sau khi trám, cần giữ ẩm cho lớp vữa theo khuyến cáo (thường từ 1-3 ngày) để vữa đạt cường độ tốt nhất và hạn chế nứt do khô quá nhanh. Sau khi vữa khô hoàn toàn, có thể xả nhám nhẹ cho phẳng và sơn lại lớp sơn hoàn thiện đồng màu với tường.

Phương pháp trám vá bằng vữa không co ngót xử lý vết nứt ngang tường phù hợp cho các vết nứt chân chim trên bề mặt lớp trát, các vết nứt nhỏ do co ngót vật liệu sau khi xây trát, và những vết nứt không có dấu hiệu phát triển thêm về kích thước.

2. Sử dụng keo Polyurethane (Dành cho các vết nứt sâu, xuyên tường)

Đối với các vết nứt có độ rộng trung bình (thường từ 1mm đến 5mm), hoặc các vết nứt sâu, thậm chí xuyên tường, phương pháp bơm keo chuyên dụng như Epoxy hoặc Polyurethane (PU) là một lựa chọn tối ưu. Các loại keo này có khả năng len lỏi sâu vào bên trong khe nứt, sau đó đông cứng lại, tạo thành một liên kết vững chắc, hàn gắn vết nứt và khôi phục một phần khả năng chịu lực của tường. Đặc biệt, keo Polyurethane còn có khả năng trương nở khi gặp nước, rất hiệu quả trong việc xử lý các vết nứt gây thấm.

Quy trình thực hiện cơ bản:

• Chuẩn bị bề mặt: Vệ sinh sạch sẽ bề mặt vết nứt, loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, các mảnh vụn.
• Khoan lỗ và gắn kim bơm: Dọc theo vết nứt, khoan các lỗ nghiêng (thường 45 độ) hướng vào tâm vết nứt, khoảng cách giữa các lỗ khoảng 20-30cm. Gắn các đầu kim bơm chuyên dụng vào các lỗ khoan này và xiết chặt.
• Bơm keo: Sử dụng máy bơm áp lực cao, bơm keo (Epoxy hoặc PU đã được trộn theo tỷ lệ) qua các kim bơm vào sâu bên trong vết nứt. Bơm từ từ cho đến khi keo bắt đầu trào ra ở kim kế tiếp hoặc trên bề mặt vết nứt.
• Hoàn thiện: Sau khi keo đã đông cứng hoàn toàn (thời gian tùy loại keo và điều kiện môi trường), tháo các kim bơm và trám vá lại các lỗ khoan bằng vữa sửa chữa. Vệ sinh sạch phần keo thừa trào ra bề mặt. Có thể sơn phủ lại nếu cần.

Phương pháp xử lý vết nứt ngang tường này phù hợp cho các vết nứt sâu, xuyên tường nhưng chưa quá nghiêm trọng về kết cấu. Vết nứt ở các khu vực cần chống thấm cao (tường ngoài, tầng hầm, bể nước) và vết nứt có dấu hiệu rò rỉ nước.

3. Gia cố bằng lưới thuỷ tinh (dành cho vết nứt lớn, lan rộng)

Khi tường xuất hiện các vết nứt ngang tương đối lớn, có xu hướng lan rộng, hoặc tại các vị trí tiếp giáp giữa các vật liệu khác nhau (cột bê tông và tường gạch), việc sử dụng lưới thủy tinh chống nứt kết hợp với lớp vữa trát là một giải pháp gia cường hiệu quả. Lưới thủy tinh có tác dụng phân bố đều ứng suất trên bề mặt tường, tăng cường khả năng chống lại lực kéo gây nứt và hạn chế sự phát triển của các vết nứt hiện hữu.

Quy trình thực hiện cơ bản:

• Chuẩn bị bề mặt: Đục bỏ lớp vữa cũ bị nứt hoặc yếu dọc theo vết nứt và mở rộng ra hai bên (khoảng 15-20cm mỗi bên). Vệ sinh sạch bụi bẩn.
• Trát lớp vữa lót: Trát một lớp vữa mỏng (vữa xi măng cát hoặc vữa chuyên dụng) lên khu vực đã chuẩn bị.
• Dán lưới thủy tinh: Khi lớp vữa lót còn đang ẩm, trải và ấn nhẹ tấm lưới thủy tinh chống nứt (loại có mắt lưới phù hợp) lên bề mặt. Đảm bảo lưới phẳng, không bị phồng, và được ngàm chắc vào lớp vữa. Các mép lưới nên được chồng lên nhau tối thiểu 10cm nếu phải nối.
• Trát lớp vữa phủ: Ngay sau đó, trát thêm một lớp vữa nữa lên trên, phủ kín hoàn toàn lưới thủy tinh. Hoàn thiện bề mặt cho phẳng.
• Bảo dưỡng và hoàn thiện: Bảo dưỡng ẩm cho lớp vữa mới. Sau khi khô, có thể sơn bả như bình thường.

Mục đích của phương pháp là xử lý triệt để các vết nứt ngang tường lớn, ngăn ngừa nguy cơ lan rộng và tái nứt. Đồng thời gia cố bề mặt tường tại các vị trí xung yếu trước khi trát lại, đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ.

4. Khoan cấy thép (dành cho vết nứt nghiêm trọng, ảnh hưởng cấu trúc)

Đây là giải pháp can thiệp mang tính kết cấu, được áp dụng cho những trường hợp tường nhà bị nứt ngang nghiêm trọng, khi nguyên nhân được xác định là do các vấn đề về kết cấu chịu lực của công trình như lún không đều nền móng, tường chịu lực bị suy yếu, hoặc tải trọng vượt quá thiết kế.

Khoan cấy thép là một kỹ thuật phổ biến trong đó các thanh thép được khoan cấy vào tường, dầm, cột để tăng cường khả năng chịu lực, liên kết các phần bị nứt gãy. Các biện pháp khác có thể bao gồm gia cố móng, bổ sung dầm, cột, hoặc các biện pháp chuyên sâu khác tùy thuộc vào đánh giá của kỹ sư kết cấu.

Quy trình thực hiện (ví dụ khoan cấy thép vào tường):

• Khảo sát và thiết kế: Kỹ sư kết cấu sẽ tiến hành khảo sát, đánh giá tình trạng cụ thể và đưa ra phương án gia cố (vị trí khoan cấy, đường kính thép, chiều sâu khoan, loại hóa chất cấy thép…).
• Chuẩn bị bề mặt và khoan lỗ: Xác định vị trí và tiến hành khoan các lỗ trên tường theo thiết kế. Các lỗ khoan thường được bố trí chéo qua vết nứt.
• Vệ sinh lỗ khoan: Làm sạch hoàn toàn bụi bẩn bên trong lỗ khoan bằng chổi chuyên dụng và máy thổi khí nén.
• Bơm hóa chất và cấy thép: Bơm hóa chất cấy thép chuyên dụng (thường là gốc Epoxy) vào lỗ khoan, sau đó từ từ đưa thanh thép đã chuẩn bị vào, xoay nhẹ để hóa chất bám đều.
• Hoàn thiện: Sau khi hóa chất đông cứng hoàn toàn, các thanh thép sẽ liên kết chặt chẽ với tường. Tiếp theo, có thể tiến hành trát lại bề mặt tường, xử lý vết nứt bằng các phương pháp phù hợp khác (như trám vữa, bơm keo) để hoàn thiện.

Phương pháp khoan cấy thép được áp dụng trong các trường hợp vết nứt ngang tường rất lớn, sâu, xuyên tường và có dấu hiệu lan rộng nhanh chóng. Đây là giải pháp phù hợp khi tường bị nứt do lún móng, suy giảm khả năng chịu lực hoặc công trình đã có biến dạng kết cấu rõ rệt như nghiêng, lệch, võng – đặc biệt khi các biện pháp xử lý bề mặt không còn hiệu quả.

Bảng so sánh các phương pháp xử lý vết nứt ngang tường

Lưu ý: Chi phí và thời gian có thể thay đổi tùy khu vực và tình trạng công trình. Liên hệ chuyên gia để được báo giá chính xác.

Tham khảo thêm: Vì sao nhà mới xây bị nứt tường? Top 3 cách xử lý hiệu quả

Phòng ngừa tường nhà bị nứt ngang trong tương lai

Để tránh tình trạng tường nhà bị nứt ngang, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa từ giai đoạn thiết kế, thi công đến bảo trì là rất quan trọng. Dưới đây là các giải pháp hiệu quả giúp bảo vệ công trình bền vững, đặc biệt ở các khu vực có địa chất phức tạp như TP.HCM:

• Chọn vật liệu xây dựng chất lượng cao: Sử dụng gạch, xi măng, cát đạt tiêu chuẩn (ví dụ: xi măng Holcim, gạch Tuynel chất lượng cao) để đảm bảo độ bền và khả năng chịu lực. Vật liệu kém chất lượng dễ co ngót, nứt vỡ dưới tác động của thời tiết hoặc tải trọng. Kiểm tra kỹ nguồn gốc vật liệu trước khi thi công.
• Thi công đúng kỹ thuật: Tuân thủ quy trình xây dựng, từ đổ móng, xây tường đến tô trát. Ví dụ, đảm bảo tỷ lệ trộn vữa đúng (thường 1:4 xi măng/cát), tô tường đủ dày (10-15mm), và để vật liệu khô hoàn toàn trước khi sơn. Sai sót như trát tường quá mỏng hoặc không dưỡng ẩm vữa có thể gây nứt.
• Thiết kế móng và hệ thống thoát nước hiệu quả:
  • Móng vững chắc: Tính toán móng phù hợp với địa chất (móng cọc cho đất yếu, móng băng cho đất ổn định) để ngăn lún không đều.
  • Thoát nước tốt: Xây hệ thống cống, ống dẫn nước quanh nhà để tránh nước tích tụ gần móng. Thiếu thoát nước có thể gây thấm, làm yếu móng và tường.
• Bảo trì định kỳ: Kiểm tra tường 6-12 tháng/lần, đặc biệt sau mùa mưa hoặc khi có dấu hiệu thấm nước. Phát hiện vết nứt nhỏ sớm giúp xử lý nhanh, tiết kiệm chi phí. Sơn chống thấm định kỳ (3-5 năm/lần) để bảo vệ tường khỏi ẩm ướt.

Nếu phát hiện tường nhà bị nứt ngang có dấu hiệu nguy hiểm, liên hệ ngay Minh Anh Homes qua hotline 0937 337 534 (Mr Minh) để được tư vấn và khảo sát miễn phí. Đội ngũ chuyên gia sẽ đánh giá chính xác nguyên nhân và đề xuất giải pháp phù hợp, từ bơm keo polyurethane đến khoan cấy thép…

Có thể bạn quan tâm: 

• Các hạng mục sửa chữa nhà ở phổ biến và chi phí tham khảo [2025]
• Xây nhà vào mùa mưa và những điều cần lưu ý
• Mái tôn kêu ban đêm: Nguyên nhân và cách xử lý
• 5 Cách chống thấm tầng hầm nhà cao tầng hiệu quả, bền vững